เมฆอยู่บนฟ้า น้ำอยู่ในขวด

31 ม.ค. 56 / 2418 อ่าน

a หลี่อ๋าวทราบว่าท่านเย่าฮันเป็นอริยสงฆ์นิกายเซนที่มีชื่อเสียงโด่งดังก็เกิดความศรัทธาเลื่อมใสอยากจะพบท่านสักครั้ง หลังจากเที่ยวสืบข่าวจนทั่วก็ได้เบาะแสว่าท่านปลีกวิเวกอยู่ที่ใด หลี่อ๋าวไม่รอช้าขึ้นเขาลุยห้วยจนมาถึงยอดเขาแห่งหนึ่ง พบท่านเย่าฮันนั่งสมาธิอยู่ใต้ต้นไม้   หลี่อ๋าวเดินเข้ามาไหว้ท่านเย่าฮันอย่างนอบน้อม หวังให้ท่านชี้แนะ แต่ท่านเย่าฮันกลับนั่งเฉย ไม่สนใจใยดีหลี่อ๋าวแม้แต่น้อย หลี่อ๋าวผู้นี้เป็นเจ้าเมืองผู้สูงศักดิ์ แม้จะฝักใฝ่ธรรมแต่ชีวิตไม่เคยก้มกราบใคร สูงศักดิ์จนเคยตัว พอถูกท่านเย่าฮันสาดน้ำเย็นใส่ก็รับไม่ได้ ความเลื่อมใสหายไปสิ้น   เขาพูดอย่างดูแคลนว่า "ร่ำลือกันว่าเป็นอริยสงฆ์ ที่แท้ก็เถื่อนถ่อยไร้มารยาท" พูดพลางเดินฮึดฮัดจากไป ท่านเย่าฮันพูดสวนขึ้นมาว่า "ไยท่านเชื่อเพียงข่าวลือ แต่ไม่เชื่อตาตัวเอง" หลี่๋าวรู้สึกว่าเป็นคำพูดที่ไม่ธรรมดา จึงหันกลับมาถามว่า "ธรรมะคืออะไร?" ท่านเย่าฮันตอบว่า "ที่นี่ของข้าไม่มีสิ่งวุ่นวาย" หลี่อ๋าวถามต่อไปว่า "จะบำเพ็ญธรรมได้อย่างไร" ท่านเย่าฮันชี้ขึ้นบนฟ้า แล้วชี้ลงดิน พร้อมถามว่า "รู้หรือไม่" หลี่อ๋าวงงเป็นไก่ตาแตก ส่ายหน้าตอบว่า "ไม่รู้ขอรับ" ท่านเย่าฮันพูดว่า "เมฆอยู่บนฟ้า น้ำอยู่ในขวด" หลี่อ๋าวบรรลุธรรมทันที   ที่มา: หนังสือ สว่างอย่างเซน โดย สุภานี ปิยพสุนทรา   ผู้อ่านคิดว่าท่านเย่าฮันหมายถึงอะไร? ลองส่งความคิดเห็นมาทางถามตอบ (เราขออนุญาตนำความคิดเห็นลงต่อจากบทความในบางความคิดเห็น; สามารถใช้นามแฝงและไม่ต้องแจ้งอีเมลก็ได้ )   ---------------------------- ความคิดเห็น1: ธิรดา เมฆอยู่บนฟ้า (ความอิสระ เมฆอยู่บนฟ้า จิตที่อิสระจากอวิชชา) น้ำอยู่ในขวด (ไม่อิสระ อยู่ภายใต้กรอบ เพราะน้ำถูกกักไว้ในขวด จิตที่มีอวิชชา)   ความคิดเห็น 2: สุพร ขวด คือ มิจฉาทิฎิฐิ หากไม่มีขวดเป็นเครื่องกางกั้น น้ำสามารถแปรสภาพเป็นเมฆได้ หลุดพ้นจากพันธนาการทั้งปวง   ความคิดเห็น3 : นิรนาม ขวดเป็นเหมือนกรอบอะไรบางอย่าง เหมือนขันธ์ ๕ นี้ ที่กักขังจิตเราเอาไว้ไม่ให้เป็นอิสระ ด้วยอุปทาน ความยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ เหมือนน้ำที่ถูกนำมาใส่ขวด ให้มีรูปร่างต่างๆ ให้ความหมาย ให้ค่าต่างๆ ตามแต่จะยึดถือ   ปล่อยวางขวด ปล่อยวางกรอบต่างๆ และวางความยึดถือเสีย น้ำในขวดก็เป็นอิสระ ไม่สำคัญมั่นหมายใดใดกับขวดอีก กลับคืนสู่กระบวนการตามธรรมชาติ กลับขึ้นสู่ก้อนเมฆ คือสู่ท้องฟ้า ว่างจากขอบเขต ว่างจากพันธนาการใดใด เป็นก้อนเมฆ เป็นน้ำ เป็นฟ้า ตามเหตุปัจจัย เป็นอิสระโดยตัวของมันเอง ไม่มีความหมายในความเป็นตัวตน   กายใจนี้ก็เช่นกัน ดั่งเช่นธาตุสี่ในตัวเรา น้ำในร่างกาย ทุกลมหายใจที่เข้าออก ไม่เคยเป็นเราแม้ซักเสี้ยวขณะหนึ่งของลมหายใจ วาง...เป็นอิสระจากอุปทานใดๆ ว่างจากความหมายแห่งความเป็นตัวตน   ความคิดเห็น 4: ขิม ท่านหมายถึง เห็นโลกตามความเป็นจริง หรือเปล่าคะ   ความคิดเห็น5 : Zen Zen ธรรมภายใน ธรรมภายนอก สรรพสิ่งล้วนเป็นสิ่งเดียวกัน   ความคิดเห็น6 : " " เพราะสิ่งนี้มี สิ่งนี้จึงมี มันเป็นเช่นนั้นเอง (ธรรมชาติ)   ความคิดเห็น7 : เอ๋ เมื่อยังมีผู้ดู เมฆก็อยู่บนฟ้า น้ำก็ยังอยู่ในขวด หากปราศจากผู้ดู ผู้รู้ สรรพสิ่งล้วนไร้ตัวตน ไร้การยึดถือ ทั้งเมฆ ฟ้า น้ำ หรือขวด มันก็เป็น มันเป็นของมันอย่างนั้น ธรรมใดๆ ล้วนแปรเปลี่ยนไปตามเหตุและปัจจัย ไม่ว่าจะเป็น เมฆ ฟ้า น้ำ ขวดล้วนแล้วแต่ว่างจากตัวตนทั้งสิ้น   ความคิดเห็น8 : ^ ^ ขอแสดงความคิดเห็นว่า 1.สูงสุดคืนสู่สามัญ 2.อิทัปปัจจยตา และปฏิจจสมุปบาท ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นไปตามเหตุและปัจจัย   ความคิดเห็น9 : ช้าง ธรรมดาธรรมะมีอยู่เช่นนั้นเอง   2013-01-31